Европската унија во консултација со земјите членки и САД ќе одлучи за понатамошните чекори во дијалогот меѓу Белград и Приштина и можните позитивни и негативни мерки кон страните, изјави висок европски функционер и нагласи дека ЕУ повеќе нема да организира нови состаноци на лидери и главни преговарачи под сегашните околности, јави денеска РТС.
Официјалниот претставник, кој не сакаше да биде именуван, рече дека разговорите меѓу српскиот претседател Александар Вучиќ и косовскиот премиер Албин Курти завршиле неуспешно, откако Курти не го прифатил компромисниот предлог на ЕУ.
„Досега Европската унија има претставено седум предлози за редоследот на имплементација на договорот, но тие нема да бидат прифатени се додека Приштина инсистира на официјализирање на признавањето, пред спроведувањето на договорот“, рече функционерот.
Според него, сега е моментот ЕУ и САД да разговараат за можните позитивни и негативни стимулации за двете страни да се ангажираат во спроведувањето на договорот.
Европски извори најавуваат дека за тоа ќе се разговара следната недела на маргините на Генералното собрание на Обединетите нации во Њујорк, а дека следните чекори на Брисел ќе бидат познати до почетокот на октомври.
Неименуваниот функционер изјави дека суштината на европскиот предлог е спроведувањето на договорот да се одвива паралелно „чекор по чекор“, при што секоја страна има гаранции дека нема да се случи да ги исполни своите обврски и да не го добие она што го очекува за возврат.
„Претставникот на Вио Борељ побара од лидерите да се изјаснат дали се подготвени безусловно да го спроведат договорот, кој ќе започне со изготвување на ЗСО и потоа ќе гарантира дека Србија ќе ги исполни своите обврски како што напредува имплементацијата – но Албин Курти одби“, рече функционерот.
Наместо тоа, предлогот на Курти предвидува Борељ да го достави договорот до генералниот секретар на ОН, кој ќе ги информира Советот за безбедност и Генералното собрание на ОН дека „двете страни се согласуваат со принципите на Повелбата на ОН“. Друга точка на примена би била признавањето на националните симболи и документи на Косово, по што би почнале дискусиите за статутот на ЗСО.
„Јасно е дека таков предлог не може да доведе до договор и резултати“, рече претставникот на ЕУ.
Тој, исто така, додаде дека Србија немала позитивен ефект во спроведувањето на некои елементи од договорот, „што веќе можела да го направи како знак на добра волја“, и дека сторителите на насилството врз КФОР сè уште не се изведени пред лицето на правдата, иако „нивниот идентитет е познат“.
Службеникот наведува дека се уште постои висок ризик од ескалација на северот, иако ситуацијата во моментов е мирна. Како пример за ризик, тој ја наведе експропријацијата на земјиштето што приштинските власти привремено ја суспендираа, барањето за ослободување на општинските згради во Северна Митровица и евентуалното откажување на лиценцата на Телеком.
Според европски дипломат, оставката на градоначалниците избрани со само 3,5 отсто поддршка е најбрзо и најдобро решение за одржување нови избори во четири општини на северот на Косово.
„Опцијата за петиции и собирање потписи за референдумот е долга и правно неизвесна. Од друга страна, и ние јасно кажавме дека Србите мора безусловно да учествуваат на новите избори“, вели дипломатот.
Според него, избегнувањето нова ескалација и насилство на северот мора да биде приоритет.
Имаме јасен договор за нормализација на односите и имплементација, но тој ќе се распадне доколку не успееме да започнеме со имплементација пред крајот на годината, заклучи претставникот на ЕУ.
