Велика Британија и нејзините сојузници ќе мора да ја преиспитаат својата надворешна политика, вели Бронвен Медокс, директор на институтот за меѓународни односи „Чатам Хаус“.
Во авторски текст за „Фајненшл тајмс“, Медокс предупредува дека фотографијата на Доналд Трамп, направена откако тој им се предаде на властите во Грузија кои го обвинуваат за мешање во изборите, драстично го зголемила рејтингот на поранешниот американски претседател.
Британската надворешна политика, како онаа на поголемиот дел од Европа и на многу демократии пошироко, се заснова на претпоставката дека САД секогаш ќе останат исти во некоја смисла. Нивните претседатели, политиката, војните доаѓаат и си одат, но Америка го поддржува принципот на меѓународните институции дури и ако се противи на некои од нив или спорадично ги финансира. На крајот на краиштата, пишува Медокс, таа продолжува да собира огромен дел од сметката за НАТО.
Доколку Доналд Трамп биде реизбран, тие претпоставки паѓаат во вода. Неговите критичари велат дека тој сигурно нема да добие поголема поддршка отколку во 2016 година, но сопнувањето на претседателот Џозеф Бајден, буквално и фигуративно, и непопуларноста на Камала Харис како потпретседател, ги направија демократите ранливи, според директорот на Кралскиот институт за Меѓународни работи „Чатам хаус“.
Таа предупредува дека не е само политиката на Трамп „нарушувачка“ бидејќи неговите ставови ги делат и другите републикански претседателски кандидати. Што се однесува до Украина, Трамп зборуваше за „завршување на војната за да се запре убиството“, а Рон Десантис беше скептичен за продолжувањето на американската поддршка. САД испорачаа повеќе опрема на Украина отколку цела Европа заедно; Киев би имал проблем да преживее без Вашингтон.
Што се однесува до Кина, тешко е да се знае како Трамп би реагирал на зголемените тензии во Тајван. Но, истото важи и за другите. Единствениот инстинкт што го делат републиканците и демократите е антагонизмот кон Пекинг, според Медокс.
Потешко е да се препознае позицијата на поранешниот претседател за вештачката интелигенција. Глобалниот самит за вештачка интелигенција на Риши Сунак на почетокот на ноември има за цел да го покаже лидерството на ОК во управувањето со технологијата. Тоа, сепак, зависи од соработката на САД, дом на многу технолошки гиганти. Тешко е да се заклучи поддршката за корпоративната регулатива од првиот мандат на Трамп.
Но, вели Медокс, ова се само неповолни политики – и ОК не најде дека сегашната администрација е силна ниту на тој фронт. Бајден нареди брзо излегување од Авганистан што стави крај на 20-годишните британски напори во земјата. Актот за олеснување на инфлацијата, субвенција од стотици милијарди долари за зелена технологија, беше подготвен без оглед на сојузниците на Америка.
Повторното соочување со Трамп во Белата куќа би претставувало проблем од различни размери, смета директорот на „Чатам Хаус“. Во вториот мандат, тој ќе биде претседател кој ги негираше резултатите од еден избор и го отфрли правниот процес да одговара за тоа. Тој би имал сосема поинаква концепција за улогата на Америка во светот и природата на нејзината демократија дома, за владеењето на правото дома и во странство. И така и американските гласачи кои го избраа.
Во тој момент, САД стануваат, за своите сојузници, сосема друга земја.
Последиците за глобалните институции, меѓународното право и поредок, предвидливоста на светската суперсила се тешки. Тоа што тие едвај се спомнуваат во објавената надворешна политика е можеби поради загриженоста за загрозување на сегашните односи. Но, изгледите САД да бидат предводени од претседател кој ги негира принципите на американската демократија е веројатно доволно за тоа повеќе да не е добар изговор, заклучува написот на Медокс за Фајненшл тајмс.
