Поминаа неколку дена од смртта на Алексеј Навални во поправната колонија „Поларниот волк“ (ИК-3) во Русија. Накратко, ситуацијата одела вака: властите тврдат дека тој починал во затвор од згрутчување на крвта или синдром на ненадејна смрт. Семејството речиси веднаш го демантираше ова, наведувајќи дека Навални е убиен и дека Путин е одговорен.
Одговорите на клучните прашања сè уште не се достапни, а нелогичностите во овој случај фрлаат ново светло, но и сомнеж во официјалната верзија на настаните.
Кога точно почина Алексеј Навални?
Формално, одговорот на ова прашање се дава веднаш. Според официјалната верзија, Навални починал на 16 февруари. По прошетката му се слошило, по што опозицискиот политичар „веднаш“ изгубил свест и по извесно време и покрај „сите неопходни мерки за реанимација“ што ги презела Брзата помош, починал. Навални на 15 февруари учествуваше на теренско судско сослушување преку видео врска, а извадок од неговиот говор објави Сота.
Хронологијата на денот на смртта на Навални може да се утврди врз основа на изјавите на анонимни извори на каналите на Телеграм (се разбира, нема причина да им се верува безусловно).
Извори на каналот „Маш“ на Телеграм објавија дека „сигналот за итен случај“ кај Навални во градската болница е примен во 13:30 часот по локално време (11:30 часот по московско време). После тоа, „тим за реанимација“ од селото Харп, каде што се наоѓа ИК-3, наводно стигнал до колонијата „за помалку од седум минути“. На лекарите им требаа уште две минути да стигнат до Алексеј, а потоа „реанимацијата“ продолжи „најмалку половина час“. Севкупно, целиот овој процес требаше да трае најмалку 40 минути. Според Маш, смртта на Навални била потврдена во 14:17 часот по локално време (12:17 часот по московско време).
Извори од каналот на Телеграм, База наведоа слично време на смрт и во описот на Маш го додадоа фактот дека на Навални „му се слошило“ околу 13:00 часот по локално време (11:00 часот по московско време), може да се претпостави дека ИК-3 персоналот доцнеше барем половина час да повика брза помош.
Изворот на телеграмскиот канал „ВЧК-ОГПУ“ го појасни и времето кога Навални излегол на прошетка, по што му се слошило: 12:11 часот (10:11 часот по московско време). И тој го потврди времето на смртта – 14:17 (12:17 по московско време). Има некои докази кои фрлаат сомнеж на оваа хронологија.
Од изјавите на соработниците на Наваљно знаеме дека тој од 14 февруари се наоѓа во затворската ќелија ИК-3. Во исто време, самиот политичар, нешто повеќе од еден месец пред неговата смрт, успеа да каже дека прошетките во казнената ќелија се одвиваат во 6:30 часот наутро (4:30 по московско време), а не во попладне, како што тврдат претставници на затворската колонија и извори на Телеграм.
Тројца соговорници на Медуза, ослободени од ИК-3, забележале и дека затворениците од казнената ќелија се вадат на прошетка во раните утрински часови. Затвореникот, ослободен во 2023 година, рече дека интервалот бил од седум до осум наутро. Точно, еден од соговорниците призна дека некои затвореници може да имаат индивидуална дневна рутина со услови различни од другите затвореници.
Адвокатот Валерија Ветошкина изјави за Медуза дека е исклучително тешко да се замисли временска рамка за давање медицинска нега во максималната безбедносна колонија која се наоѓа на далечниот север.
Според наредбата на Министерството за здравство, времето на патување до пациентот во итни случаи не треба да надминува 20 минути – медицинските работници наводно успеале да го направат тоа уште побрзо.
Затвореник од „Поларниот волк“, кој сакаше да остане анонимен, изјави за „Нова газета Европа“ дека Навални можеби починал вечерта на 15 февруари, кога офицерите на ИК-3 ја забрзаа вечерната проверка и ја зголемија безбедноста, „така што беше невозможно да се види што се случува”. Во исто време, „некои автомобили се слушаа како влегуваат во зоната три пати доцна навечер и во ноќта“. А утрото на 16 февруари започна со темелно пребарување на ќелиите и „според чуварите, затворениците заклучиле дека се очекува инспекција во колонијата“. И веќе во 10 часот (осум часот по московско време) гласините за смртта на Навални се проширија низ ИК-3.
„Мислам дека Навални почина порано отколку што беше наведено. Најверојатно, претходната вечер. Инаку, зошто беше потребно цврсто да не затворат во касарната и да организираат претрес наутро?“, праша еден од затворениците.
Државните новински агенции РИА Новости и ТАСС исто така во своите публикации го наведоа 15 февруари како датум на смртта. Подоцна и двата медиума ја коригираа информацијата, но агенциите не прецизираа дали овие грешки се едноставни печатни грешки или се појавиле поради некоја друга причина.
Која е причината за смртта?
На ова прашање има официјален одговор: на 17 февруари вработените во „Поларен волк“ ја известиле мајката на Навални – Људмила и неговиот адвокат дека политичарот починал од „синдром на ненадејна смрт“. Проблемот е што не постои таква формулација во верзијата на Меѓународната класификација на болести (МКБ-10), по која треба да се водат руските лекари.
Ако се работи за „ненадејна срцева смрт“ или „инстант смрт“, кои се споменати во МКБ-10, тогаш и двете од овие причини може да се утврдат само по обдукција. Според изворите на „Нова Газета Европа“, тоа не било спроведено во моментот кога Људмила Навални била информирана за „синдромот на ненадејна смрт“.
Покрај тоа, „ненадејната срцева смрт“ е во спротивност со ситуацијата опишана во соопштението на ФСИН, истакна лекарот Алексеј Полупан, кој учествуваше во лекувањето на Навални по неговото труење.
„Обично ова (ненадејна срцева смрт) се случува веднаш. Ова не е некаков вид на влошување. Ако имало влошување, тоа траело една секунда пред пациентот да изгуби свест и да нема ефективна циркулација. Ова се случува одеднаш“, вели тој.
Во интервју за Медуза, Полупан се сомневаше во друга можна причина, која пропагандниот телевизиски канал РТ ја наведе во првите часови по смртта на Навални, повикувајќи се на својот извор, дека политичарот наводно развил згрутчување на крвта.
Зошто телото на Навални не беше дадено на неговото семејство?
И овде го имаме официјалниот одговор на властите: телото на Алексеј Навални ќе им биде предадено на неговите роднини по завршувањето на истрагата од Истражниот комитет. Во исто време, на 17 февруари, адвокатите на политичарите беа известени дека проверката наводно веќе е завршена, а следниот ден – дека е продолжена и дека не се знае колку ќе трае.
Формално, дејствијата на истражителите се во согласност со законот – а рокот за спречување на семејството да пристапи до телото всушност и на ниту еден начин не е регулиран. Но, меѓу соработниците на Навални, одбивањата предизвикуваат природен сомнеж дека, додека телото е кај нив, властите можат да ги прикријат трагите на злосторството. На пример, ако некој политичар е отруен или врз него се употреби насилство. Јулија Навални, вдовицата на опозиционерот, веќе изјави дека мисли дека тој бил отруен со Новичок.
Таа за тоа го обвини Владимир Путин. Кремљ ги негираше овие тврдења, додека на семејството му беше кажано дека е неопходна двонеделна „хемиска анализа“ на телото.
Во меѓувреме, пред ѕидовите на затворот, очајната Људмила Навалња моли да и го предадат телото на нејзиниот син, за да може да го погреба соодветно.