Турција, Бугарија и Романија, трите членки на НАТО кои тагуваат по Црното Море, потпишаа денеска тројна спогодба за отстранување на мините во Црното Море кои пловат како резултат на војната во Украина.
Од почетокот на руската инвазија на Украина на 24 февруари 2022 година, приморските земји забележаа пловечки мини во водите на Црното Море, поставени од завојуваните страни за заштита на нивните брегови.
„Поради украинско-руската војна, мини се поставени и во украинските и во руските пристаништа. Тие понекогаш се отпуштаат и стигнуваат до нашиот теснец поради морските струи“, рече турскиот министер за одбрана Јашар Ѓулер во декември, по неколкумесечни разговори меѓу сојузниците во НАТО.
Иницијативата за борба против мините во Црното Море, потпишана во Истанбул, треба да овозможи безбедност на пловидбата, вклучително и извоз на украинско жито долж бреговите на Романија и Бугарија.
Романскиот министер за одбрана Ангел Тилвар, бугарскиот министер Атанас Запрјанов му се придружија на турскиот министер Ѓулер во Босфорската палата за да го потпишат договорот. Секоја земја наизменично ќе претседава со иницијативата шест месеци.
„Одлучивме заеднички да потпишеме протокол меѓу трите земји за поефикасна борба против заканата од мини во Црното Море на начин да ја зајакнеме нашата постојна соработка и координација“, рече Ѓулер.
Групата беше основана во август 2023 година од Турција, откако Москва одби да го продолжи договорот за извоз на украинско жито преку Црното Море.
Ѓулер посебно истакна дека во оваа иницијатива можат да учествуваат само бродовите на трите сојузнички земји кои се потписнички на иницијативата, за да не се прекрши конвенцијата од Монтре. Турција се повикува на тој меѓународен пакт кога го спречува минувањето на воените бродови низ Босфор и Дарданелите доколку нивните пристаништа не се стационирани на Црното Море.
Повелбата од 1936 година и дозволува на Турција да го ограничи поморскиот транзит низ нејзините теснец за време на војна, но има клаузула со која се ослободуваат бродовите кои се враќаат во нивната матична база.
