За почеток, најважното: Голфската струја нема да колабира сама по себе, таа можност засега не се заканува. Оваа струја најмногу ја придвижуваат ветровите. „И се додека Земјата се врти, ќе има Голфска струја“, вели Никлас Бурс. Тој е физичар и ги истражува океанските струи во Институтот за истражување на климатските влијанија во Потсдам и на Техничкиот универзитет во Минхен.
Меѓутоа, Голфската струја е дел од поголема струја, AMOC (Atlantic Meridional Overturning Circulation). Пренесува водни маси преку Атлантикот, а дел од него носи топлина и умерено време во Европа. Доколку оваа струја пропадне, може да се случи температурите, и не само во Европа, значително да се променат. Можна е и почеста појава на екстремни временски појави.
Сликите на вечната зима, кои се познати и од Холивуд, сè уште не се целосно точно сценарио во случај АМОС целосно да ослабне. Во случај оваа струја да пропадне, последиците за жителите на централна Европа веројатно воопшто не би биле толку големи. Температурите најверојатно ќе се променат за неколку степени. На северот на Европа сè уште би можело да биде постудено и значително постудено.
Покрај тоа, климата во другите делови на светот значително би се променила. На пример, зоната на тропски дождови би се „поместила“ малку појужно. Како резултат на тоа, во зоната Сахара би преовладувала уште поголема суша. А во областите јужно од неа, во иднина би можеле да наврнат значително поголеми количества дожд.
AMOC е исто така дел од уште поголем тековен систем, таканаречениот термохалин подвижна лента. Тоа е комбинација од морски струи, ги транспортира хранливите материи од длабочините на океанот кон површината, а кислородот од површината во правец на длабочините на морето. Тоа е единствената можност за животните во морските длабочини да се снабдуваат со кислород. На дното на морето, имено, нема доволно светлина за растенијата да функционираат преку процесот на фотосинтеза.
AMOC е најголемиот мотор на таа подвижна лента. Ако струјата колабира, тоа би можело да има големи последици за животните во сите области на океанот.
Дали и кога навистина ќе пропадне АМОС? Тоа засега не е сосема јасно. Неодамна во списанието Nature Communications беше објавена студија која предвидува неизбежен колапс. Според авторите, тоа би можело да се случи веќе во 2025 година.
Но, има и многу критики за таа студија. „Што се однесува до статистичката анализа, таа е детално точна, но има многу поедноставени претпоставки во однос на механичкиот опис на циркулацијата на превртување на атлантскиот меридијан“, вели Никлас Боерс за Центарот за научни медиуми.
Во својот неодамнешен извештај, Светскиот совет за климата предвиде, иако со голема веројатност, дека струите во Атлантикот нема целосно да пропаднат до крајот на овој век. Во исто време, постојат индикации дека струите моментално слабеат и дека колапсот на циркулацијата може да има сериозни последици дури на крајот на векот.
Причината зошто се оди толку далеку или зошто дури и колапсот на струјата на Атлантикот се смета за реален е топењето на морскиот мраз. Кога мразот се топи, морската вода пред Гренланд веќе не е доволно „компактна“ за да потоне во оладена состојба и да „однесе“ кислород и CO2 со себе на дното на океанот. Ова потоа ќе доведе до маѓепсан круг. Имено, до сега значителен дел од CO2 произведен од луѓето на тој начин се транспортирал до морското дно. Доколку овој механизам не успее или се појави во намалена форма, тоа би значело дека на морската длабочина се „складира“ помалку CO2, а со тоа би се забрзале климатските промени.
Во исто време, експертите забележуваат уште една појава за која се уште немаат одговор или објаснување. Во текот на зимата на Антарктикот, ледените плочи моментално се шират со толку мала брзина како никогаш досега во овој период од годината. Причините за ова засега се непознати.
