Претседателот на Собранието Талат Џафери во интервју за МИА ја истакнува важноста за иднината на државата од носењето на уставните измени, потенцирајќи дека тежината на процесот е кон власта, но оти насушна е потребата за вклучување и преземање на дел од одговорноста и на опозицијата за иднината, а не за решение за наредни избори. Седницата за уставни измени почнува на 18 август, а дебатата треба да заврши на 31 август, но вели тој, гласањето може да биде одложено, а ако нема услови воопшто и да не се случи.
-Седницата на 18-ти август ќе се отвори и ќе се усвои дневниот ред како што е постапката, затоа е потребно присуството од 61 пратеник, а гласање минимум една третина од вкупниот број. Тоа е општ принцип и секако се отвора дискусија, дебата, се повикува според процедурата да се отвори дебата. Што ќе биде, како ќе биде не можам да кажам сега оти не можам да предвидам. Но, обврска ми е да имам испланирано десет работни дена да може да работи Собранието доколку има пријавено за збор за толку, значи максимумот за да трае дебатата е десет дена. Десеттиот ден завршува дебатата без оглед дали останале уште говорници или не, појаснува Џафери.
Според пресметките, десетиот ден за дебата би бил 31 август, но Џафери исто така посочува дека доколку нема двотретинско мнозинство гласањето може да биде одложено, но и дека тоа може и да не се случи, со што постапката за уставни измени завршува.
-Во секој случај, и отворена е можноста и постои таква пракса и гледате, еве скоро цел мандат одложено гласање поради калкулација на пратениците со кворумот, додава Џафери.
Џафери не одговара директно до кога може да се одложува гласањето во првата фаза односно за утврдување на потребата за носење на уставните измени, за да се стаса до ноември или до крајот на годината со уставните измени за да може да се отвори патот за одржување на втората меѓувладина конференција.
За тоа дали власта има калкулации за рокот до кога би можело да има некаков дијалог со опозицијата и да се најде начин за гласање на уставните измени, Џафери нагласува дека „во суштина процедурално може“ да има одлагање и „да не се случи воопшто гласањето“.
Навраќајќи се на искуството од 2008 година кога требаше да станеме членки на НАТО, вели дека „не мора да ги повториме грешките“. Историски, додава тој, се преземени многу одлуки за коишто во времето на одлучување имало спорни мислења.
-Еве, во предвечерие сме на Илинденско востание, така? Донесена е одлука ќе се оди во вооружено дејствие. Мислите сите беа едногласни во таа одлука? Не. Но, од перспектива 120 години се има држава за која што првичната одлука со сиот ризик не политички, туку физички ризик, така, но имале доблест затоа што мислеле за иднината, а не мислеле за својот статус свој. И ние овде што побрзо се свестиме и да мислиме за иднината и за тие идни генерации коишто ќе наследат работа овде, да им оставиме барем растеретен отворен пат по којшто ќе можат да се развиваат и да си одат понатаму. За окружувањето сега безбедносно што позиција би била наша да сме биле надвор од НАТО институцијата? Како ќе бевме третирани?, потенцира Џафери во интервјуто за МИА.
Претседателот на Собранието Џафери во интервјуто исто така зборува и за реформите на коишто се работи во Парламентот, вклучувајќи ги разговорите за Деловникот, за собраниските служби, за воведување на евентуален годишен план за работа на Собранието, за случувањата на ДУИ како и за неговиот став за изборите.
Во продолжение следува целото интервју со претседателот на Собранието, Талат Џафери со видео материјал:
Претседателе Џафери интервјуто го правиме во предвечерието на Националниот празник Илинден. Годинава ќе зборувате од Мечкин Камен во Крушево, град кој во нашата историска меморија е запишан со големи букви и секогаш предизвикува силни емоции. За нас тоа е и празник на обединување за подобро утре. Која е вашата порака што ќе ја испратите од таму до граѓаните?
Во секој случај основната порака ќе биде испратена од таму и ќе оставам на можноста да се слуша директно и да не прејудицирам. Секако пораката е во насока на она што е основната идеја на Илинден и она што е заложбата на сите нас за иднината на оваа држава и на граѓаните на оваа држава. И во тој контекст мислам дека е перцепирана и основната идеја на говорот на обраќањето. Како носител на активности оваа година е Собранието. Така да, во тој контекст тој е правецот воглавно на она што е суштината на пораката која што треба да и доликува од таму да се испрати.
Како ја оценувате работата на Парламентот во изминатиот период. Можеше ли подобро, можеше ли повеќе…?Се работи на многу реформи во Собранието?
Во суштина, не е соодветно ние сами да си даваме оценка на сопствената работа. Но како претседател на Собранието, мислам дека главно она што беа главни поенти на итноста и на интересот, пред се, на граѓаните и по однос на она што е реформски процес, по однос на статусните прашања во меѓународните односи во државава, мислам дека се исполнети. Дали можело да биде подобро, секогаш постои можноста за подобро и посоодветно значи и однесување и ефикасноста на Собранието. Но во рамки на она што е моја надлежност сум настојувал во секој момент да се има предвидливост на работата и ангажманот на пратениците надвор од Собранието во рамки на субјекти од каде што доаѓаат и во рамки на нивните обврски за комуникација со граѓаните. Сметам дека иако не постои можноста за календар за работа на Собранието, сепак да воспоставам една динамика на планирање на седниците. Но во крајна истанца тоа се зависи од самиот однос на самите пратеници во смисла…
Кога ќе може овој календар да биде воведен во Собранието?
Во суштина според нашиот Устав и нашиот систем не може да се очекува да се има класичен календар, како што имаат повеќето парламенти во светот. Имајќи во предвид како што кажавте дека условно кажано сесијата пролетна е завршена. Значи не работиме во сесии, туку во постојано заседание. И во такви услови не можете да планирате календар, во смисла она што го знаеме од искуство од другите парламенти. Но, во процесот Жан Моне, во којшто работиме на дискусија по однос на новиот Деловник којшто би требало да се стави во употреба од наредниот мандат, сепак предвидувам можности да има предвидливост, попрецизно по однос на она што е работата на Собранието и тоа да не зависи од она што значи организациска работа на првиот човек на Собранието, но тоа да биде предвидено со Деловникот односно општи правила во смисла да се има предвидливост од кога и до кога може да има прилив на материјали. Имајќи предвид дека овластените предлагачи немаат ограничување во кој временски рок и во кој период на годината да си доставуваат материјали до Собранието, туку секојдневно ја имаат таа можност. И од таа причина кога имате лавина на прилив на материјали, вие не можете да правите селекција што ќе гледате, што нема да гледате, ако имате предвид дека Деловникот е прецизен во смисла на обврската за свикување седници, одржување расправа во Собранието. Во поглед на тоа знаете дека Деловникот актуелно пропишува обврска материјалот којшто е пуштен до пратениците, од денот кога е пуштен до пратениците, до денот предвиден за седница, не смее да помине повеќе од 20 дена. Тоа е стриктно. И организациски значи тоа е надлежност на претседателот на Собранието да води сметка за тој рок. И од таа причина немате предвлидивост кога ќе имате потреба за седница, кога нема да имате потреба за седница. Во новиот Деловник се обидуваме да направиме динамика на влез на материјалите и да пропишеме стриктно норма за материјали коишто, на пример, сега како пример земам, коишто би дошле првите пет работни дена во текот на месецот, тие материјали да се гледаат во тој месец. Сите други материјали после тој датум во наредниот месец. И со тоа би се добило посоодветна динамика во смисла планирачки да се знае во која недела би биле прием на материјали, во која недела би биле работа на работни тела и во кои денови би биле загарантирани и за пленарна дебата и со тоа фактички да се заврши. Се предвидуваат многу прецизирање на работа на работни тела, за да не се случи она што се случувало во минатото во смисла на манипулација со обврските околу свикување на седници на работни тела. И се предвидува уште можноста за разлика од овој сегашниот Деловник дека материјалите коишто нема да се завршат во работните тела да можат да се разгледаат директно на пленарна седница. И со тоа во суштина се воспоставува еден ред на нештата за да може да се има предвидливост, ефикасност во работата на Собранието.
Ги спомнавте Деловникот и Жан Моне процесот?
Секако имајќи предвид дека подолг период сум во Собранието како пратеник, како координатор, еве втор мандат претседател на Собранието. Искусен сум, можам да увидам работи коишто се несоодветни или спроведени или планирани или предвидени, пропишани во актите на работа на Собранието. И во тој контекст и после првиот избор, претходниот значи во 2017 година, имајќи ги предвид статусот на Собранието во однос на другите институции, а како основа беше уставната определба како темелна вредност по дела на властите законодавна, извршна и судска, беше неопходно да се навлезе во процес на реформирање односно на враќање на институцијата во надлежностите и во статусот во којшто е пропишано со Устав. Секако низ разговор со сите политички партии, со Владата тогаш, го отпочнавме првично процесот на осамостојување на Собранието во смисла на буџетирањето и користењето на буџетот на Собранието. Наредна фаза ни беше напорот за осамостојување на собраниската служба во смисла на одвојување на потребата во однос на другите институции, Собранието да бара согласност од Министерство за финансии и МИОА затоа што тоа беше пречка за одлучување и спроведување на своите надлежности. Замислете сега како законодавна власт да зависите од власта која што ја бирате вие за да ви дава согласност дали ќе вршите поместување на службеник или ќе вршите прием на службеник и тоа да си го чекате со месеци. Имајќи предвид дека тогашниот состав на Владата и разговорите коишто ги имавме ја сфати поентата во смисла на она што е идејата на таа работа, а не него да се издвои Собранието како нешто надвор од системот, туку организациски да може да се постави Собранието да може да функционира онака како што е предвидено со Уставот. Досега е постигнато дека Буџетот откако ќе се хармонизира со Владата или со процесот на буџетирањето на државата од тој момент натаму извршната власт, Владата повеќе не може да влијае врз ставките на буџетот на Собранието. Освен ако нема согласност од Собранието, имајќи предвид дека буџетирањето е годишно и оние средства што не можат да се потрошат во текот на годината или што ќе се предвиди дека не може да се потрошат целосно. Значи во комуникација со Владата си правиме план за враќање на тие средства во буџетот, за да можат да се користат за други ставки таму каде што ќе може да се завршат до крајот на годината. Тоа е нормалниот тек на она што е однос меѓу властите. Впрочем како претседател на Собранието, според Деловникот јас сум и координатор меѓу властите. Значи должен сум да ја координирам работата за она што е надлежност на Собранието и обврската на другите да се појават пред Собранието. И во тој контекст значи правиме планирање на она што е буџетот. По однос на собраниската служба, знаете дека го сменивме односно дополнивме Законот за Собранието, во делот на менаџирање на службата и во смисла на хоризонталното движење и во смисла на вертикалното движење, особено по однос на одлучувањето за текот на она што значеше процедурата од која зависевме од Владата. Во Собранието, според законот е формиран Секретаријат којшто води грижа за персоналот, во смисла на движењата. Буџетскиот совет носи соодветна одлука за годишните планови, во смисла на потребите за нови вработувања или унапредувања. И претседателот на Собранието на крајот дава согласност за обезбедени финансиски средства. И тој круг е завршен внатре во Собранието, затоа што сите ние три институции коишто водиме сметка за тој процес ги имаме сите сознанија, елементи по однос на потребата на одлучување. И ниту еден од нив не може да биде пречка за другиот односно, не може да излезе надвор од она што е законското решение. И во тој контекст она што е побитно предвидовме за службениците во Собранието по однос на примањата финансиски, другиот дел на државната служба имајќи предвид тежината и поставеноста на Собранието како институција да имаат разлика од 20 отсто во примањата за истото звање во смисла на друга институција и оваа. И тоа е еден од начините за да си направиме обид службениците на кои и во коишто вложуваме соодветни, значи ресурси за нивно надгледување, да можеме да ги задржиме, овде. А еден од условите, предусловите за човек да остане на работното место му се и примањата.
Што е со собранискиот канал? Не ми одговоривте директно за Деловникот каков ви е планот?
-Деловникот мислам дека од динамиката на меѓупартиската комуникација на добар пат сме до крај на овој мандат да имаме соодветен нов деловник којшто би се применил од наредниот мандат и сметам дека е тоа, иако подолго време трае. Значи еве јас си трошам скоро втор мандат во обидот да ги аргументирам сите овие работи заедно со колегите од другите политички партии, односно пратеничките групи во соработка со Европскиот парламент. Сметам дека дојдовме до соодветни решенија коишто соодветно ќе бидат усвоени во Собранието и од наредниот мандат да можеме да сметаме на нов деловник којшто ќе биде попрецизен.
До каде е екипирањето на Собранискиот канал?
-Собранискиот канал според Програмата за поддршка на Собранието во техничка смисла е комплетно опремен , значи просторијата. Тоа е дамнешна одлука за формирање на Собранискиот канал имајќи предвид дека Собранискиот канал ги пренесува работите на Собранието во живо за работа на пленарните седници и буџетот кога се работи на Комисија и секако сметам идејата е да тој биде извор за другите медиумите за промпно да може да дава соодветна информација за работата и активностите на Собранието и на пратениците и да биде дополна на изворот за информации автентично за она што се случува во Собранието во секој момент. Екипирањето е при крај. Дел од конкурсот беше реализиран во претходниот период, за дел од местата коишто требаше да се пополнат не можело да се изврши избор па го повторивме конкурсот. Тоа е во соработка со Програмата за поддршка на Собранието со швајцарската Влада и со имплементаторот на Програмата, тоа е УНИД. Значи, изборот се врши квалитетно во смисла на она што се пропишани сите критериуми по однос на систематизацијата на работи и работни задачи на соодветните работни места. Од тоа не се отстапува. Нормално, таа процедура поминува и во Агенцијата за администрација за да може да биде транспарентен целиот процес и се надеваме дека после одморите ќе биде екипиран и да можеме да работиме на пробна шема за она што би значело и со што би се бавел. Со оглед на тоа ќе треба да се доекипира Советот на собранискиот канал. Според Деловникот и Законот претседател на Советот е еден од потпретседателите т.е. потпретседател од опозиција. За жал, таков немаме еве во два мандати, но со измените на Законот ја направивме можност како преоден период Советот да си го води претседателот на Собранието до избор на потпретседател од опозицијата и да може да функционира соодветно. Значи, не го оставаме како празен простор. Во овој период е направен нов изглед на веб-страната, опрема и се врши доопремување на просториите на салите каде што се одржуваат седниците на комисиите за да може да се обезбеди и таму дигитализација и автоматското одлучување и пријавување за говори како што се и во пленарната сала, но тоа се зависи од постапката која што се води дали ќе биде успешна или не, а тоа знаете Закон за јавни набавки е јасен по однос на процедурите за извршување на тоа без оглед – може да биде се ок, меѓутоа ако не е во рамки на она што е потребата и ограничувањето Закон за јавни набавки не можете да одите во понатамошна постапка.
Претседателе Џафери секој понеделник имате редовни координација. Дали договоривте што ќе се случува во Собранието после 18 август?
-Седницата на 18 вгуст ќе се отвори и ќе се усвои дневниот ред како што е постапката, затоа е потребно присуството од 61 пратеник, а за гласање минимум една третина од вкупниот број. Тоа е општ принцип и секако се отвора дискусија, дебата, се повикува според процедурата да се отвори дебата. Што ќе биде, како ќе биде не можам да кажам сега оти не можам да предвидам. Но, обврска ми е да имам испланирано десет работни дена да може да работи Собранието доколку има пријавено за збор за толку, значи максимумот за да трае дебатата е десет дена. Десеттиот ден завршува дебатата без оглед дали останале уште говорници или не. Тоа е.
Отворена е можноста во однос на гласањето?
-Во секој случај, и отворена е можноста и постои таква пракса и гледате, еве скоро цел мандат одложено гласање поради калкулација на пратениците со кворумот.
Минатата недела всушност се појави една друга дилема со изјавите на неколку функционери од власта во смисла дека би можело уставните измени да се случат до крајот на мандатот на оваа Влада што е малку повеќе од септември, да речам. Кој е крајниот рок, крајниот термин со оглед на постапките да се изгласа оваа прва фаза од уставните измени. Уставните измени имаат три фази. Потребни се неколку месеци за нивно носење. До кога може тој рок да се одлага? Еве, да речеме вие ќе го одложите гласањето кога ќе дојде од прилика на почетокот на септември…
-31 август би испаднал десеттиот ден.
До кога можете вие да го одложувате гласањето за таа прва фаза и дали едноставно ако не се гласи тоа значи дека веќе нема…
-Ако зборуваме за процедура, кажавте во поставувањето на прашањето рокови. Рок нема кога се гласа затоа што за разлика од некои други процедури коишто се стриктни и експлицитно покажува дека таа дебата ќе трае три дена и гласањето мора да се изврши пред истекот на тој ден, тоа во случаите за избор на влада и низа други, интерпелацијата трае еден ден и на крајот на денот пред влез во наредниот ден мора да се изјасни Собранието по однос на таа иницијатива. Во овој случај нема таква стриктна одредба.
Нема одредба, но има завршување на скринингот којшто се поврзува со втората меѓувладина конференција…
-Е сега имаме други работи коишто воспоставуваат некоја динамика на нештата. Тоа е врзано за скринингот и за одржување на наредната меѓувладина конференција која е предусловот за да се оди во наредна фаза во претпристапниот процес на Република Северна Македонија кон Европската Унија. И во таа насока е упатувањето, апелот и се што се прави се прави да се освестиме сите дека тоа ни е шансата сега да го надминеме тоа како процес и да го отпочнеме процесот во периодот којшто претстои, односно по усвојување на уставните измени. Временски дали може да се заврши сиот процес до тогаш – да, може доколку се оди во насока да се постапува во правец на реализација на она што е интерес општ на државата, на граѓаните. Се друго одлагање подразбира други предуслови и други последици после искуствено. Сега се враќаме на нашите искуства да не мора да ги повториме грешките. Јас пак ќе кажам, 2008 оставивме за некое подобро време. Во тоа подобро време сите цениме дека сега кога ги знаеме сите информации викаме би било подобро тогашното решение што го имавме за името на државата, отколку сегашното, затоа што тогаш да беше прифатена измената, ќе беше само за надворешна употреба, сега навлеговме и во едно и во друго. Затоа искуствено нема да имаме условно подобри решенија од оптималното решение кое што го имаме.
Има ли пресметка во власта кога може да биде последниот период за да стасаме до крајот на годината да се донесат уставните измени? Вие може да калкулирате со одлагање да оставате простор за политичка комуникација, политички дијалог некаков ако воспоставите со опозицијата да најдете начин како да стасате до тие уставни измени, но еве има ли рок до кога може тоа гласање за првата фаза да се одлага?
-Во суштина процедурално може и да не се случи воопшто гласањето. Процедурално може да не се случи.
И со тоа практично постапката завршува?
-Завршува и точка, значи не се изјаснило Собранието, значи нема, значи таа постапка наредна година е изборна и веќе која постапка? Значи, формално може и тоа. Пристапот е дека секогаш се зборува за мнозинството, за власта, водечка сила во оваа работа да е мнозинството во власта, но соодветно е насушна потребата за вклучување и преземање на дел од обврската, односно одговорноста и на опозицијата за она што е за идејата за иднината, а не за она што е решението на наредни избори. И мнозинството ако калкулираше со наредни избори немаше да навлезе во оние одлуки во кои што навлезе. Калкулацијата е за иднината и претпоставувам политичките партии коишто го сочинуваат мнозинството ги имаат вкалкулирано сите овие работи кога се навлезени во одлуките и ги пресметале, веројатно пресметале дека дел од нештата ќе одат и на шета по однос на ПР-от, на рејтингот, во смисла денес каков е рејтингот каков ќе биде утре, дали ќе падне. Јас ќе повторам, сум кажал и на друго место. Историски преземени се многу одлуки за коишто во времето на одлучувањето имало спорни мислења. Еве, во предвечерие сме на Илинденско востание, така? Донесена е одлука ќе се оди во вооружено дејствие. Мислите сите беа едногласни во таа одлука? Не. Но, од перспектива 120 години се има држава за која што првичната одлука со сиот ризик не политички, туку физички ризик, така, но имале доблест затоа што мислеле за иднината, а не мислеле за својот статус. И ние овде што побрзо се свестиме и да мислиме за иднината и за тие идни генерации коишто ќе наследат работа овде, да им оставиме барем растеретен отворен пат по којшто ќе можат да се развиваат и да си одат понатаму. Каква би била нашата позиција сега доколку сме надвор од НАТО инсттитуциите, имајќи го предвид безбедносното окружување? Е, тоа се тие прашања и дилеми коишто се поставуваат за идните работи и активности. Она што сме го поминале си знаеме сите што сме поминале, а целта е да го реализираме она што е определба и на граѓаните, и на државата, и на институциите уште од осамостојувањето на државата во 1991 година.
Имавте уште еден потег од страна на министрите од ДУИ коишто депонираа оставки до премиерот и бараат тие оставки да се актуелизираат во моментот кога ВМРО-ДПМНЕ ќе гласа за уставни измени. Дали ДУИ ќе изгуби гласови доколку вие почекате и одите на избори за неколку месеци како што се планирани изборите?
-Јас колку знам Демократска унија за интеграција е изјаснета дека прави напори мандатот да оди како редовен мандат и да се вратиме во процесот и системот на четиригодишен мандат. Но одлуката која што беше соопштена е во контекстот на она што беше резултат или изјава од лидерската средба меѓу премиерот и претседателот на опозицијата, предусловот на опозицијата. „да ние би пристапиле доколку ДУИ оди во опозицијата“ и промпно беше кажано, декларативно додека се одржуваше конференцијата дека ако е тоа предусловот за интерес на граѓаните и државата дека ние треба да сме надвор од оваа Влада за да се изгласаат уставните измени, раководството, лидерот соопшти дека е подготвен.
Се согласувате ли вие со ваквиот начин на функционирање на ДУИ и поднесувањето на овие акти, дали вие ќе го следите на некој начин тој пример?
-Во принцип ако сте дел од една организација и во таа организација ако имате можност да си го кажете мислењето ќе си го кажете мислењето и на крај кога ќе има одлука доколку сакате да продолжите да сте дел од организацијата ќе ја испочитувате одлуката која што е донесена. Во спротивно, треба да решите да си одите од субјектот.
Ќе ја следите ли на некаков начин како претседател на Собранието и еве пратениците на ДУИ ќе ја следат на некаков начин оваа одлука на министрите за оставка?
-Зошто не би ја следел јас таа одлука ако оди во полза на она што е идејата на одлуката? Зошто јас би инсистирал.
Ќе преземете нешто, еве вие можете да депонирате оставка?
-Па следствено ако сите си одат зошто јас би инсистирал да останам. Зошто?
Не да инсистирате, еве овој момент да го искористите и Вие на некој начин да придонесете кон тој притисок што се врши врз опозицијата, опозицијата да ги изгласа уставните измени
-Јас не сметам дека тоа е притисок врз опозицијата. Тоа е понуда ако беше нивните барања.
Ве прашав пред малку за калкулациите на ДУИ во однос на гласачите. Партијата во изминатиот период се соочува со многу бремиња, условно кажано тешки ситуации. Прво, појавата на „огнената група“, потоа има сериозни обвинувања за криминал и корупција, г. Мерко е веќе ставен на црната листа, потоа има еден друг функционер којшто го гонат органите на правосудството. Како ќе успее од сето ова да излезе Демократската унија за интеграција? Сметате ли дека нешто требаше да се промени во изминатиот период. Вие како Демократска унија за интеграција заговаравте и ветинг, меѓутоа не дојде до ова.
-Па добро сега, тоа е повеќе начин на артикулација на она што е излезено надвор од функционирањето на институцијата. Чинам дека граѓаните очекувале мој став по обвинувањата коишто беа на моја адреса персонално, значи персонифицирани на моја адреса и граѓаните очекувале соодветен одговор. Додека траеше сета таа ситуација на паралелни изјаснувања не бев и не сакав да станам дел од тоа. Да, точно е, јас на средбите со граѓаните по однос на напорот работиве да се држат внатре во субјектот, како што впрочем и изјавите на дотичните коишто се засегнати со ова беа дека ова е работа за внатре да си дебатирале, да имаме слобода која што сме ја имале секогаш, но кога работите веќе излегоа надвор од партијата секако како структура кога одевме со граѓаните требаше да пратиме порака дека треба да останеме сите во куќата и куќата не е на продажба. Ако се сеќавате на првите изјави. Е како одговор на тоа се преточи контраодговорот на лична основа со квалификации со коишто сме оквалификувани. Првично дека сум работел за сметка на Арбен Таравари како кандидат што нема апсолутна вистина, ни „а“ од тоа, оти активностите со коишто сум работел на тој процес се спротивното од она што е тврдено и секако требаше да пратам порака ако веќе излегле надвор од субјектот со активност со организирање паралелна организација како движење ми беше чудно – пу, пу не важи, се враќаме назад, сега ќе бидеме што „добри момци“? Тоа само по себе ја поставува дилема кај самите членови на партијата во самата структура поставува дилема сега во која релација ќе биде комуникацијата понатамошна оти се додека е внатре во рамки на различно размислување, меѓутоа кога ќе излезете надвор со ставови дека веќе сте расчистиле со тоа враќањето назад е легитимно, тие се членови…
Со одењето побрзо на избори ќе успеете ли на тој начин да ги задржите гласачите?
-Добро, сега не е мое јас да ценам дали одењето на избори е или што е, тоа е веќе работа на партиските органи, тие ќе си разговараат.
Кое е вашето мислење тогаш?
-Па нема причини да не одиме до крајот на мандатот. Сега пак ако кажам јас мислење ќе се интерпретира дека продолжувањето на мандатот е врзано за мене лично.
Затоа ве прашав кое е вашето лично мислење?
-Мислам дека треба да заврши мандатот, не поради не знам кој, туку мандатот да се заврши за да се воспостави она што е прокламирано на почетокот, дека има потреба од враќање на редовниот четиригодишен мандат, за да може да се реализираат програмите со коишто се излегува пред граѓаните, а тоа се четиригодишни програми и проекции, не се проекции за шестмесечни изборни процеси. Како ќе ги исполните работите коишто ги планирате со четири буџети да ги остварите во еден буџет, не можете да ги остварите ни физички, ни финансиски, ни процесно не можете да ги реализирате. И затоа треба да се врати.
Она што не ми одговоривте, како партијата внатре условно кажано ќе се исчисти од сите оние напади за корупција, како ќе се направи тој „интерен“ ветинг?
-Интерен ветинг. Тука е проблемот во смисла на она што го дефинираме. Ние уште од конгресот и лидерот имаме отворени одлуки, повелете, институциите нека си работат. Самиот лидер изјави дека не се сите цвеќе за мирисање и затоа има институции за тоа и треба процесот да се озакони со закон за ветинг. Но, кога размислувале за тоа барем она што го имам како сознание од разговорите внатре во коалицијатасе раководеле искуствено од општиот ветинг, како што го започна процесот Албанија, па искуствено значи не излезе баш најдобро да се пресече се, па одново оти се создаваат празнини во делувањето, туку мора да се најде начин како тоа ќе се спроведе. И секако, секој од нас треба да се огледа во огледало и да си се потсетува кај му е местото за да знае понатаму што се случува. Јас лично за себе можам да кажам дека сум мирен по однос на тоа. Барем за себе можам да кажам дека сум мирен по однос на тоа кому што му треба информативно, впрочем соодветната институција спровела соодветна годишна програма, која што ја има, во која што сум бил вклучен со сите процедури, значи и известен дека сум дел од Програмата за верификација на она што сум го пријавил во анкетниот лист, завршена е таа процедура. Така што, секој за себе треба да си гледа пред огледало и тоа ја чини после целината. А секој во себе што има проблеми треба да биде коректен и за тоа барем на лидерот треба да му каже и да си најде начин како да се ослободи и да го ослободи од таа перцепција и субјектот, оти нема коруптивни субјекти, сега колективни. Не смеете дасе да генерализирате, во смисла целата институцијата, нејзе ја сочинуваат луѓето, ако се организирани за некакво дело има соодветни законски решенија, коишто дефинираат дали се тоа група, дали се тоа поединци, соодветно за сите има соодветна процедура, но не е соодветно генерализирање општо на сите во пакет.
Елизабета Вељановска Најдеска
Фото: Дарко Попов
Видео и монтажа: Срѓан Крстиќ и Андреј Бранковиќ