Овогодинешната, јубилејна 35. Ликовна колонија Галичник започнува на 12 август и ќе трае до 19, а на неа ќе земат учество 10 уметници и тоа: Кристине Ледерер – Австрија, Ивана Хостник – Србија/Словенија, Лучезар Бојаџиев – Бугарија, Софија Димова – Бугарија, Марина Касијаниду – Кипар, Елија Калогјани – Грција, Стефан Корнацки – Полска, Ил Џафери – Косово, Клелија Живковиќ – Северна Македонија и Дарко Алексоски – Северна Македонија.
Имплементацијата на предностите на новата ера во античкиот амбиент на прекрасниот Галичник е како додавање на ново ткиво во организам со дефинирана стратиграфија. Хабитусот помеѓу старото и новото се издигнува во синтеза, синергија, надградба, современост со нагласен културен предзнак. Постојаните мешања, националниот белег, македонската гордост: културата на нашата земја и меѓународниот дух и културата на другите, односот меѓу историјата, природата, фолклорот и традицијата со современата и урбана анемија на постмодерната уметност, ја формираат и дефинираат Ликовната колонија Галичник како специфика не само на национално, туку и на регионално ниво. Квалитативниот императив е структурен елемент во систематската формална поставеност на оваа важна манифестација. Дигиталната уметност или поопшто уметноста на новите медиуми е детерминанта… уметноста на новото време, новите технички и технолошки придобивки, интернет уметност, компјутерска уметност, дигитална фотографија и графика, видео инсталации, виртуелна реалност… сите тие ја заменија класичните штафелајни слики, скулптури, цртежи. Со ваквиот пристап Галичката ликовна колонија стана единствената колонија од ваков вид на регионално ниво. Несебичната посветеност и ентузијазам во име на продолжување на долгогодишната културна традиција на селото Галичник и Реканскиот крај и во име на квалитетната нововременска уметност воопшто и секако аспектот на размена на искуства и знаења и човечки ресурси се главните постулати на колонијата.
Секоја година колонијата има тема, а оваа година фокусот е на КОЛЕКТИВНАТА КУЛТУРНА МЕМОРИЈА. Историската меморија, интерпретацијата и ангажманот на општествата се обликувани од нивната култура, институции и споделените наративи. Овој концепт се протега надвор од личните сеќавања за да ги вклучи начините на кои заедницата ја одржува и пренесува својата историја. Спомениците, музеите, наставните програми, медиумите и обредите и ритуалите на заедницата сето тоа го прикажуваат. Заедничкото разбирање на минатото од овие компоненти ги обликува идентитетот и принципите на една заедница.
Истражувачите како Морис Халбвакс, кој го популаризираше концептот на колективна меморија, ја нагласуваат важноста на социјалните рамки на нашите сеќавања. Луѓето се сеќаваат на минатото во рамките на нивните општествени групи, според Халбвахс, и на тоа влијаат фактори како што се семејството, религијата и нацијата.
Второ важно гледиште е она на Пјер Нора, кој го нарекува „les lieux de mémoire“ или „место на меморија“. Локациите, настаните и објектите се прикажани од Нора да служат како сидра за колективната меморија. Цивилизациите се потпираат на овие споменици за да ја одбележат и оддадат почитта на нивната историја. Физичките претстави на меморијата на заедницата, како што се споменици, музеи и мемориали, овозможуваат јавно размислување и комеморација.
Дополнително, истражувањето на културната меморија на Алеида и Јан Асман прави разлика помеѓу комуникациската и културната меморија. Дневната интерперсонална размена на меморија во три генерации е позната како комуникативна меморија. Постои можност артефактите, текстовите и церемониите да ја институционализираат културната меморија и да траат со милениуми.
Колективната меморија не е без свои недостатоци. Наративите од минатото може да имаат предрасуди или да нема информации затоа што луѓето имаат тенденција да се сеќаваат на одредени работи поживо, додека забораваат или минимизираат други. Конфликт и раздор може да настанат кога сеќавањата на различни групи за исти настани се спротивставени едно со друго. Колективната меморија е алатка која политичките партии и владите ја користат за да ги оправдаат своите постапки и цели.
Конечно, сложената и постојано променлива колективна култура на меморијата е резултат на интеракцијата на културните практики, институциите и наративите. Во процесот на обликување на идентитетот и општествената кохезивност на заедницата, тоа предизвикува загриженост за манипулација, селективност и конфликт. Навлегувајќи во и смислено анализирајќи ја оваа колективна меморија, можеме да изградиме побогат и поинклузивен поглед на историјата, што е од суштинско значење за учење од минатото и негова примена во сегашноста.
Колективната култура на меморијата е длабоко важна во уметноста, бидејќи обезбедува богат извор на инспирација и служи како критичен медиум за истражување, зачувување и предизвикување на колективните сеќавања. Уметниците од различни дисциплини – литература, визуелни уметности, театар, филм и музика – играат клучна улога во обликувањето и одразувањето на разбирањето на општеството за неговото минато. Тие го прават тоа со толкување на историски настани, преиспитување на доминантните наративи и создавање простори за маргинализирани гласови.
Токму на оваа тема ќе разговараат, размислуваат и дејствуваат учесниците на 35. сесија на Ликовната колонија Галичник во прекрасниот Галичник.
