Европската инвестициска банка ги објави најновите резултати од Анкетата за кредитирање на банките од Централна, Источна и Југоисточна Европа (ЦИЈИЕ), кои покажуваат дека банките очекуваат зголемена побарувачка од клиентите за заеми во сите категории, при што се очекува побарувачката за хипотеки да забележи најсилен раст, а корпоративните инвестиции да закрепнат по период на бавен раст. Затегнувањето на понудата на кредити на почетокот на 2022 година предизвикано од конфликтот во Украина, инфлацијата и повисоките каматни стапки се очекува да заврши наскоро со силни подобрувања во сите сегменти, особено кај хипотеките и потрошувачките заеми.

Банките во регионот ги наведоа подобрувањето на пазарната перспектива и подобрите услови за финансирање како фактори кои придонесуваат за олеснување на кредитните стандарди, сигнализирајќи ја зголемената подготвеност на банките да одобруваат кредит на своите клиенти. По падот во 2023 година, се предвидува дека стапката на нефункционални заеми ќе продолжи да се намалува во различни земји од ЦИЈИЕ во 2024 година.

„Позитивната перспектива рефлектирана во Анкетата за кредитирање на банките од ЦИЈИЕ е охрабрувачки знак за економскиот развој на регионот“, рече заменик-претседателот на ЕИБ, Киријакос Какурис. „Како што се зајакнува банкарскиот сектор, очекуваме да видиме континуиран напредок во економската конвергенција на регионот и зголемени инвестиции, отворање работни места и подобар животен стандард низ Централна, Источна и Југоисточна Европа“.

Посилните стапки на капитал ќе им овозможат на банките поголема флексибилност за поддршка на кредитниот раст. Дополнително, банките велат дека нивната профитабилност во регионот на ЦИЈИЕ во споредба со целокупните операции на групацијата е подобрена, при што подружниците таму се во просек попрофитабилни од нивните матични банки. Кога беа прашани за нивните долгорочни стратегии, 58 % од прекуграничните банкарски групации ја сигнализираа нивната подготвеност за селективно проширување или одржување на истото ниво на работење во регионот. Ова е видливо подобрување во споредба со трите претходни круга на анкетата, каде што оваа бројка беше 50 %, 45 % и 30 %, соодветно.

„Анкетата за кредитирање на банките од ЦИЈИЕ открива зајакнување на банкарскиот сектор и очекувања за здрав кредитен раст во целиот регион“, рече директорката за економија на ЕИБ, Дебора Револтела. „После предизвикувачки период, банките се сè пооптимистични за економската перспектива и нивните сопствени деловни перспективи. Сепак, финансиите во регионот се речиси исклучиво базирани на банки, додека структурните трансформации и иновации бараат поразновидни извори на финансирање, како и поразвиени и интегрирани пазари на капитал во ЕУ“.

Истражување на ЕИБ  обезбедува длабинска анализа на кредитната динамика и развојот на банкарскиот сектор во 12 земји во регионот. Анкетата укажува на позитивна перспектива за кредитирањето во наредните месеци, опфаќајќи 70 локални подружници и домашни банки, како и 12 меѓународни банкарски групации. Целосниот извештај е достапен тука.

Основни информации

За ЕИБ

Европската инвестициска банка е институција за долгорочно кредитирање на Европската Унија во сопственост на нејзините земји-членки. Таа обезбедува финансии и експертиза за проекти што придонесуваат за целите на ЕУ. Групацијата ЕИБ тесно соработува со партнери од јавниот и приватниот сектор за поддршка на одржливи инвестиции, создавање работни места, економски раст и иновации низ Европа.

За анкетата за кредитирање на банките од ЦИЈИЕ

Анкетата за кредитирање на банките од ЦИЈИЕ беше развиена во контекст на Виенската иницијатива 2.0 за следење на прекуграничните банкарски активности, разбирање на кредитната динамика и стекнување увид во деловните стратегии и пазарните очекувања на банките кои работат во Централна, Источна и Југоисточна Европа. Анкетата ја спроведува Европската инвестициска банка.