Прогресивни лидери од Западен Балкан и од Европа на Третиот форум за социо-еколошка трансформација кој се одржува во Скопје денеска разговараат за можностите, но и предизвиците кои се последица на преминувањето од конвенционален енергетски систем кон систем на чиста енергија.
На првиот панел „Енергетска демократија во нашите градови и заедници“ од Форумот кој е во организација на Фондацијата Фридрих Еберт учествуваа Размена Цекиќ Дуровиќ, државен секретар во Министерството за економија на Република Северна Македонија, градоначалници на општини во Република Севрена Македонија, Хрватска, Словенија и претсавници од граѓански организации.
Горан Герасимовски, градоначалник на Општина Центар рече дека е горд што Општина Центар го носи духот на иновациите и примената на најефикасните технологии и што на негова иницијатива ја основа „Енергија Центар“, претпријатие кое ќе носи голем бенефит за многу генерации по нас, а со тоа ќе ја промовира Општина центар како прва енергетски независна општина во државата.
„Со реализацијата на овој проект, општината ќе биде електро-енергетски независна и самоодржлива и во нејзиниот развој ќе се користат природните ресурси и потенцијали. Додека заштедите од пониските сметки и средствата од продажбата на вишоците електрична енергија ќе ги искористиме за нови енергетски фасади, поголемо зеленило, инфраструктурни решенија и проекти кои ќе им бидат од корист на граѓаните“, рече Герасимовски.
Тој посочи дека Општина Центар преку „Енергија Центар“ може да инсталира централи со вкупна максимална инсталирана моќност од 2,44 мегавата, вкупната инвестиција за инсталирање би изнесувала околу 1.755.000 евра со поврат на инвестиција за околу 4,5 години.
Заменик градоначалничката на Јастребарско Р. Хрватска зборуваше за позитивните примери во нејзината општина со кои се штеди електрична енергија а со тоа се намалуваат јаглеродните емисии. Таа истакна дека во Јастребарско е инсталиран нов смарт систем за улицно осветлување кој е од обновливи извори на ергија, со кој се прават и заштеди и се намалува загадувањето на животната средина.
Размена Цекиќ Дуровиќ, државен секретар во Министерството за економија рече Република Северна Македонија е договорна страна со Европската енергетска заедница и во овој период го усвои Патоказот за праведна енергетска транзиција и донесе одлука за формирање на Совет за праведна енергетска транзиција.
„Имаме донесена Национална Стратегија и Нациоанлен Акциски план. Ние како држава мораме да ги следиме европските насоки и стратешките документи да ги услогласуваме согласно европското законодавство“, рече Цекиќ.
На овој панел учествуваа и Нора Софи Гриефан, директорка на NGO Cradle to Cradle како и Александер Кавчник Претседател од Синдикатот на рударите во Словенија.
Во воведните обраќања на Форумот беше посочено дека енергетската транзиција треба да обезбеди заштита на животната средина, но и социјална правда.
Директорот на Прогрес – Институтот за социјална демократија Сашо Додовски, рече дека во изминатите две години со организирање на двата социо-еколошки форуми е направен сериозен исчекор затоа што на едно место се собираат стручни луѓе што дава максимален придонес кон придонесување за социо-еколошка трансформација.
„Северна Македонија е лидер во овие процеси и се направија успешни чекори на енергетска трансформација што ќе придонесе за зачувување на животната средина“, рече Додовски.
Јонас Андерсон од Меѓународен центар „Олоф Палме“ потенцираше дека социо-еколошката транзиција претставува предизвик со кој сите ние се соочуваме и истакна дека никој од нас не може да направи сѐ, но сите ние може да имаме удел, бидејќи климатската транзиција е најважниот предизвик на нашата и на следните генерации.
Директорот на ФЕС Дијалог Југоисточна Европа Рене Шлее изрази задоволство многу градоначалници од различни општини од регионот се предводници на социо-еколошката трансформација и се дел од денешниот форум кадешто ќе се дискутира како на национално ниво да им се даде можност на донесувачите на локално ниво. Шлее упати благодарност до центарот Олоф Палме, институтот Прогрес и тимот на ФЕС од Скопје за одличната организација и листата на панелисти.
